شكل گيري موزه هنرهاي زيبا با نگاهي بر اسناد پالايشگاه آبادان

شكل گيري موزه هنرهاي زيبا با نگاهي بر اسناد پالايشگاه آبادان

اسنادي از پالايشگاه آبادان مربوط به راه اندازي موزه آبادان

فرزانه بهارلو، زهرا سلیمانی

پيشتر ،  گمان می‌کردیم موزه هنرهاي معاصر آبادان، موزه‌ای نوظهور است که قدمت آن به همین چند سال گذشته باز می‌گردد، اما با مرور اسناد پالایشگاه آبادان، به اسنادی دست يافتيم که بیانگر سیر تشکیل و تکامل موزه آبادان در دهه سی شمسی  است.
موزه هنرهاي معاصر آبادان یکی از موزه‌های قدیمی ایران است. این موزه در سال ۱۳۳۸ به همت اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه، با مجموعه آثاری از دوره ماقبل تاریخی، تاریخی و آثاری ‌از دوره‌های متاخر تا دوره قاجاریه و نیز آثاری از هنرمندان کارگاه‌های هنرهای سنتی افتتاح شد و در سال ۱۳۴۰ مورد بهره‌برداری قرار گرفت. ساختمان موزه با الهام از معماری سنتی ایران شکل گرفت. این ساختمان دارای گنبدی به ارتفاع 22/5 متر است که متاثر از گنبد مقبره دانیال نبی شوش است. بنای موزه دارای یک طبقه ‌است. این بنا در آغاز دارای چهار تالار برای نمایش مجموعه آثار باستان‌شناسی، مردم‌شناسی و هنرهای ملی بود. گنبد مخروطی متشکل از ۸ ستون اصلی می‌باشد که این ستون‌ها در رأس به هم متصل شده‌اند. موزه آبادان دارای یک تالار اصلی و دو تالار جنبی است. تالار اصلی؛ محل نمایش آثار دایمی موزه از جمله آثار به دست آمده از شوش (هزاره اول ق. م) و آثار دوره صفوی و قاجاری ‌است. آثار مردم‌شناسی و نیز هنرهای سنتی در این مجموعه قرار دارد. یکی از تالارهای جنبی ‌موزه به تالار نمایشگاه‌های موقت اختصاص داده شده‌است و تالار جنبی دیگر را کتابخانه و سالن اجتماعات تشکیل می‌دهد.

اداره کل هنرهای زیبای کشور، زیر نظر وزارت فرهنگ، در ۱۳۲۹ با هدف برگزاری فعالیت منظم در رشته‌های گوناگون هنری تشکیل شد. هنرهای اصیل ایرانی از جمله خاتم‌سازی، کوزه‌گری، زری‌بافی، منبت‌کاری، مینیاتورسازی، نقره‌کاری، قالی‌بافی، موسیقی ملی و تئاتر سنتی در این اداره احیا شد. ایجاد موزه از جمله فعالیت‌های این اداره بوده است. در اسناد موجود نیز پیگیری اداره کل هنرهای زیبا در سال‌های 39 و 40  شمسی، کاملا مشهود است. دکتر یزدگردی، شهردار وقت آبادان در دی 1339، طی مکاتباتی با اداره کل هنرهای زیبا، با واگذاری زمین جهت ساخت موزه آبادان موافقت می‌ كند .
 

گزارش کامل در ادامه مطلب